Powstał anglojęzyczny kurs online pokazujący naukowcom jak zarządzać danymi badawczymi
Jak przechowywać dane badawcze? Komu można je udostępniać? Z tymi i innymi pytaniami związanymi z zarządzaniem danymi badawczymi muszą się zmierzyć naukowcy w kontekście wymagań instytucji naukowych i grantowych, jak i dobrych praktyk.
Odpowiedzi dostarcza nowy kurs online MOOC przygotowany przez Zespół Otwartej Nauki Narodowego Centrum Nauki. Pierwszy anglojęzyczny kurs poświęcony zarządzaniu danymi badawczymi (Research Data Management), został już opublikowany na platformie NAVOICA. Jest skierowany do naukowców oraz osób przygotowujących się do prowadzenia badań, a także do wszystkich zainteresowanych zdobyciem wiedzy dotyczącej zarządzaniem danymi badawczymi i otwartego udostępniania danych.
Z kursu uczestnik dowie się jak wygląda otwarta komunikacja naukowa oraz polityka otwartej nauki realizowana przez agencje finansujące badania i jak przygotować Plan Zarządzania Danymi (Data Management Plan, DMP) zgodnie z wytycznymi Narodowego Centrum Nauki. Dzięki kursowi otrzyma praktyczne wskazówki jak zarządzać danymi i je udostępniać zgodnie z zasadami FAIR. Co ważne na kursie będzie można poznać różne typy repozytoriów danych badawczych, ich funkcje oraz sposób ich użycia. Pozwoli to lepiej zrozumieć podstawowe aspekty prawne związane z pracą z danymi badawczymi i ich udostępnianiem. Po ukończeniu kursu uczestnicy będą wiedzieć jakie są typy i bazy danych, trwałe identyfikatory, metadane oraz pozna rolę data stewarda (opiekuna danych) w instytucji naukowych.
,,Pomysł na kurs zrodził się z rozmów z naukowcami. Wszyscy widzimy, że współczesna nauka opiera się na ogromnych ilościach danych, które pochodzą z różnych źródeł. Często te dane generowane są w sposób automatyczny. Ale sama produkcja danych nie wystarczy. Należy wiedzieć jak je uporządkować, przechowywać, udostępniać i ponownie wykorzystywać – zgodnie z zasadami FAIR oraz politykami otwartej nauki (Open Science). Tymczasem wielu naukowców mówiło nam, że brakuje im wiedzy i wsparcia w tym zakresie. Dlatego narodził się pomysł na taki kurs, najpierw w j. polskim, a teraz w odpowiedzi na potrzeby anglojęzycznych badaczy pracujących w Polsce – j. angielskim”- mówi dr Aneta Pazik- Aybar, Kierowniczka Zespołu Otwartej Nauki.
,,Chciałabym podkreślić, że kurs powstał w oparciu o materiały przygotowane przez ICM Uniwersytetu Warszawskiego, który na zlecenie NCN stworzył cztery niezwykle popularne kursy w języku polskim. Dzięki wsparciu, jakie otrzymaliśmy w ramach projektu EOSC Focus, NCN skoordynował przygotowanie anglojęzycznej wersji kursów”- dodała dr Aneta Pazik – Aybar.
Kurs został podzielony na sześć modułów tematycznych, obejmujących najważniejsze zagadnienia: od wprowadzenia do otwartej nauki, przez planowanie danych i kwestie prawne, aż po sposoby przechowywania i udostępniania danych w repozytoriach naukowych. Wszystko to z uwzględnieniem wytycznych Narodowego Centrum Nauki i Komisji Europejskiej.
Kurs jest bezpłatny, a jego ukończenie potwierdza certyfikat. Materiały zostały przygotowane w sposób przystępny dla obiorcy. Uczestnicy mają dostęp, nie tylko do dokumentów, ale również do prezentacji, nagrań wideo czy wywiadów z ekspertami. Dużą wartością dodaną kursu jest forum dyskusyjne, na którym można zadawać pytania i wymieniać się doświadczeniem z innymi kursantami. Kurs jest dostępny na platformie NAVOICA do czerwca 2026 r. Za jego przygotowanie odpowiada Zespół Otwartej Nauki.
Kurs Research Data Management, to nie tylko teoria, ale też praktyczne narzędzie, które ułatwi codzienną pracę z danymi i pomoże prowadzić badania zgodnie z najwyższymi standardami otwartej nauki. Zapraszamy do korzystania! Link do kursu:
